Een aantal weken geleden kwam ik in de nieuwsbrief van de dagopvang van mijn zoon een oproep tegen, dat ze op zoek waren naar een fotograaf die op een spelende wijs foto’s van alle kinderen zou willen komen maken. Nu kriebelde bij mij al langer het idee om meer met fotografie te gaan doen. Als kind lag ik al uren languit gestrekt in de achtertuin te wachten op het perfecte moment dat onze kat naar een vlinder zou springen. De laatste jaren was ik hier en daar al kleine opdrachtjes aan het uitvoeren voor familie, vrienden en collega’s. Zo heb ik bijvoorbeeld een bruiloft voor een collega gefotografeerd die niet veel te besteden had en deed ik een fotosessie met het de familie van een vriendin wiens moeder ziek was geworden. Ook heb ik tijdens het hardloopevenement ‘De 60 van Texel’ op verschillende dijkjes, duinen en half in sloten gelegen om vanuit de meest verrassende perspectieven de lopers voor de lens te krijgen.
Ik vond het spannend om te mailen, omdat ik niet helemaal wist wat ik moest verwachten en waar ze precies naar op zoek waren. Toch deed ik het wel, omdat ik het extra werk goed kon gebruiken en je toch eens een eerste stap moet zetten als je iets wilt bereiken. Ik ging op gesprek en kwam er gelukkig achter dat onze doelstelling en verwachtingen op hetzelfde niveau lagen. Ze wilden geen gelikte studiofoto’s, maar spontane foto’s van de kinderen terwijl ze aan het spelen zijn. Met andere woorden ga er lekker tussen liggen en laat de kinderen kind zijn. Nou dat was mij wel op mijn lijf geschreven.
De kinderopvang heeft drie locaties en de groepen zijn iedere dag anders samengesteld. Sommige kindjes zijn er maar één dag per week en ook qua leidsters is het iedere dag anders. Daarom moest ik op alle drie de locaties iedere dag van de week komen fotograferen. De eerste twee locaties Groenendael en Maarlenhof deed ik op de ochtenden van 18 t/m 22 november en de locatie Paalkamp de week erna.
Een vliegende start
Meteen de eerste dag werkte ik mijzelf al goed in het zweet. De allerkleinsten moesten eerst op de foto, omdat die later in de ochtend weer naar bed zouden gaan. Dan snel de groepsfoto terwijl alle kindjes nog netjes aangekleed waren, de gel en haarclipjes nog enigszins fatsoenlijk zaten, de meesten nog fris en vrolijk waren én de leidsters nog niet te gestrest of onder gespuugd. Daarna gauw door met de broertjes/zusjes foto’s. Tussendoor hier en daar alvast een kindje apart op de foto gezet als deze toevallig op een mooi plekje zat, of dikke lol om iets aan het maken was. Ten slotte door met alle individuele foto’s. Dit was op de eerste dag natuurlijk het meeste werk. In de loop van de week begon ik steeds meer bekende gezichtjes te zien en kon ik mij dan qua fotografie meer gaan richten op de nieuwe koppies.
Aan het begin was het nog een beetje onwennig voor zowel mij als de kinderen en de leidsters. Maar al snel begonnen we allemaal een ritme te vinden en begon ik ook trucjes te ontwikkelen om de kinderen enthousiast op de foto te krijgen. Zo had ik sowieso al rekening gehouden met mijn kledingkeuze en bepaalde accessoires die ik droeg, waar de kinderen wellicht van onder de indruk zouden zijn en ik zo hun aandacht voor een foto zou kunnen vangen. Zo had ik de eerste dag een mooie prent van een wolf op mijn T-shirt, waar vooral de wat oudere kinderen niet over uitgepraat raakten. De volgende dag kwam ik met een button van de schattige wasbeer Meeko uit Pocahontas op mijn trui. Die was wat minder geslaagd. Ik had er niet bij nagedacht dat de kinderen op de opvang natuurlijk nog veel te jong waren om Pocahontas gezien te hebben. Weer een andere keer had ik een grote kleurige bloem in mijn haar. Dan zei ik bijvoorbeeld tegen een meisje: ‘Wat een mooie vlecht heb jij in je haar! Wat vind je van mijn bloem?’. Als mijn kledingsaccessoires niet genoeg waren om een verwonderde blik richting de camera te krijgen, was er altijd nog het onderwerp: Sinterklaas. De kinderen waren iedere dag op de opvang al druk aan het pietjes knutselen, pepernoten bakken en liedjes oefenen. Met de vraag of ze hun schoentje al hadden gezet, zat ik altijd goed om een lach op het gezicht en een twinkeling in de ogen te krijgen als ze mij vertelden over hun verkregen cadeautjes.
Een grote uitdaging
Het was een hele uitdaging, maar tegelijkertijd super leuk, om te werken met alle verschillende karaktertjes. Bij sommige kinderen moest ik echt de tijd nemen om ze aan mijn aanwezigheid te laten wennen. Dan zag ik ze bij binnenkomst al wegkruipen in een hoekje. Vaak hielp het om na het maken van een foto even de camera te draaien en te laten zien hoe ze erop stonden. Dan vroeg ik: “Oh, wie is dat nou?” en dan ging meestal toch het vingertje heel langzaam richting het scherm en zeiden ze stilletjes, maar trots hun eigen naam. In sommige gevallen had ik toch echt wat hulp nodig van de leidsters, die de kinderen natuurlijk wekelijks meemaken en ondertussen weten wat ze wil en niet leuk vinden. Dan ging de leidster bijvoorbeeld een liedje zingen of een gesprekje met het kind voeren, waarop ik mij een beetje op de achtergrond hield en het kind zo even mijn aanwezigheid vergat. In sommigen gevallen was het juist nodig om het kind om een dergelijke manier af te leiden, omdat hij of zij bijvoorbeeld té graag op de foto wilde. Er was bijvoorbeeld een jongetje die de hele tijd op de foto wilde met een gekke bek, of verschillende stukken speelgoed. Uiteindelijk heb ik de mooiste foto van hem weten te maken, toen hij het niet door had en aandachtig naar de juf aan het luisteren was.
De grootste uitdaging zat denk ik in het vastleggen van de broers/zussen foto’s. Vooral als ze allebei nog erg jong waren. Zo was er een jongetje die het maar niets vond dat zijn babyzusje telkens moest spugen als hij haar vasthield. Of waren er twee zusjes waarbij de jongste telkens uit beeld kroop en de enige gelukte foto is waar zij bovenop de rug van haar zus is gaan zitten. Ook was de vraag “Wil jij je broertje/zusje even vasthouden?” nogal vrij van interpretatie voor de kinderen en werd broertje/zusjelief vervolgens in een soort van semi-wurggreep beetgenomen. Soms hielp het ook om de kinderen maar gewoon hun broer/zussen fratsen uit te laten halen. Als ik ze netjes naast elkaar wilde zetten, zag ik meteen die gedwongenheid terug in de foto. Van twee wilde broers heb ik uiteindelijk de leukste foto gemaakt toen kleine broer bovenop grote broer sprong en ze liggend met de gezichten op elkaar op de grond lagen. Ook vond ik de momenten van interactie erg mooi om te zien. Net dat gouden momentje als ze elkaar lachend in het gezicht kijken, dan smelt je toch van binnen?
Thank God for Photoshop
Wat ik aanvankelijk onderschat had, was hoeveel tijd ik nog kwijt zou zijn aan het bewerken van de foto’s. Er zaten helaas nog aardig wat grijze regenachtige dagen tussen, waardoor er weinig daglicht naar binnenkwam. Gelukkig had ik de foto’s in raw-bestanden geschoten, dus kon ik de belichting nog aardig opkrikken. Vanwege de kleurrijke vloeren op de opvang, was er ook in veel foto’s een hele aanwezige rode/oranje gloed die weerkaatste in de gezichten van de kinderen. Zo was ik nog zoet met over iedere foto verschillende blauwfoto’s leggen om de boel zoveel mogelijk te neutraliseren. Daarnaast nog een onvermijdelijk iets bij kleintjes en in de herfstperiode: snotjes! Zoveel snotjes! Ik vond het toch een beetje jammer voor de ouders als ik net die ene mooie foto van hun kind had gemaakt en dat het beeld zou worden verstoord door een lopende snotneus. Dus ik heb zowel in het echt als digitaal heel wat weggepoetst.
Het is nu ondertussen alweer twee weken na mijn laatste dagje foto’s maken bij de opvang. Ik heb van veel mensen een ruime bestelling en aardig wat complimentjes mogen ontvangen en daar ben ik erg blij mee. Hier en daar heb ik ook wat kleine kritiekpuntjes ontvangen, maar dat neem ik weer mee als leerpunten. Over het algemeen kijk ik met heel veel plezier naar dit avontuur terug. Het is ook ontzettend leuk dat ik nu wel eens door het dorp loop en denk, hé verrek daar heb je Gerrit. Soms kijken ze mij ook aan en dan vraag ik mij af of ze nog weten wie ik ben. Wat mij betreft is het in ieder geval zeker voor herhaling vatbaar, dus wie weet tot volgend jaar!
Hieronder zie je een selectie uit de foto’s die ik heb gemaakt. Uiteraard met toestemming geplaatst van de desbetreffende ouders.
